Kras i jaskinie Słowacji

Tereny krasowe na Słowacji zajmują obszar o powierzchni 2700km kwadratowych i stanowią część Karpat Zachodnich. Są zróżnicowane pod względem budowy geologicznej, warunków geomorfologicznych i współczesnych warunków klimatycznych. Przykładem krasu wyżynnego i górskiego rozwiniętego w środkowoeuropejskiej umiarkowanej strefie klimatycznej są Kras Słowacki, Kras Murański i Słowacki Raj, Niżne Tatry, Wielka Fatra, Góry Stożkowskie i Małe Karpaty, a także zjawiska krasowe rozwinięte w słowackiej części geologicznej struktury zwanej pienińskim pasem skałkowym. Przykładem krasu wysokogórskiego jest kras Czerwonych Wierchów w Tatrach Zachodnich i fragmentów Tatr Wysokich oraz Tatr Bielskich. W Słowacji znajduje się ponad 4100 jaskiń, z których około 120 powstało w skałach nie krasowych (andezyty, bazalty i tufy bazaltowe, piaskowce itp.) Najwięcej jaskiń znajduje się w Krasie Słowackim, w Niżnych Tatrach, w Krasie Spisko - Gemerskim (Słowacki Raj, Kras Murański) w Wielkiej Fatrze, w Górach Strażowskich, a także w Tatrach). Długość Demenowskiego Systemu Jaskiniowego wynosi 30,5km. Długość systemu Stratenska jaskinia - Psie Diery w Słowackim Raju wynosi 21,7km. Jaskinia Martwych Nietoperzy w Niżnych Tatrach ma 16km długości. Najgłębsze jaskinie to Stary Hrad w Niżnych Tatrach o głębokości 432m, Javorinka w Wysokich Tatrach o deniwelacji 360m i Javorova Przepaść w Niżnych Tatrach, której głębokość wynosi 312m. Najwyżej położone jaskinie znajdują się w Czerwonych Wierchach w Tatrach Zachodnich. Położone są na wysokości od 2077m do 2080m n.p.m. Najniżej położona jaskinia znajduje się na poziomie 50m n.p.m. - okolice Koszyc. Największa sala jaskiniowa o objętości 79017m sześciennego znajduje się w Stratenskej jaskini. Największy stalagmit o wysokości 32,6m jest w Krasnohorskej jaskini w Krasie Słowackim. Trwałe nagromadzenie lodu stwierdzono w 39 jaskiniach. Największa objętość lodu znajduje się w Dobsinskej ladovej jaskyni i wynosi 110132m sześciennych. Do najcenniejszych jaskiń ze względu na unikalną aragonitową szatę naciekową należy Ochtinska aragonitova jaskyna znajdująca się na Revuckej vrchovinie. W wielu jaskiniach znaleziono liczne kości kręgowców.

Na Słowacji udostępnionych jest do zwiedzania kilkanaście jaskiń. Wszystkie jaskinie jako bezcenne i unikalne obiekty o znaczeniu światowym podlegają specjalnej ochronie i obserwacji. Działaniami tymi zajmuje się Zarząd Jaskiń Słowackich, organizacja ochrony przyrody, podlegająca Ministerstwu Środowiska Naturalnego Republiki Słowackiej.

Dokładne informacje (Dni i godziny otwarcia, cennik itp.) znajdziecie na ciekawej stronie Zarządu Słowackich Jaskiń: www.ssj.sk

Źródło: "Jaskinie słowackie udostępnione dla zwiedzających" wyd. 2000 DTP studio GRAFON